پایگاه تحلیلی خبری شعار سال

تجارب عدیده‌ای درخصوص شکست حکومت‌های توتالیتر (تمامیت خواه) عموما با افکار کمونیستی در یکصد سال اخیر گزارش شده است. شوروی دوره استالین، چین دوره مائو، ویتنام، کوبا، کامبوج و ...، نمونه‌ای از این موارد بودند. بررسی‌های تاریخی نشان می‌دهد که خیزش چنین جریاناتی با هدف مقابله با ستم تاریخی اعمال شده از یک استثمار داخلی یا استعمار خارجی صورت پذیرفته است. ستم دیدگانی که بشکلی زشت، خود تبدیل به ستمگر جدید می‌شوند. ایده ال‌های خیالی نظیر جامعه بدون طبقه و نفی فردیت، عوام را به سمت جریان تمامیت خواه متمایل می‌کند و بعد از اندک زمانی پیامد‌های ویرانگر چنین جامعه تخیلی، در عمل خود را نشان می‌دهد. جریانی از نفی و سرکوب راه می‌افتد و مثلا قصد خالص سازی با هدف بهبود اوضاع وجود دارد. در حالی که لحظه به لحظه بر عمق فرو رفتن در باتلاق افزوده می‌شود و سرانجام داستان با فروپاشی و بجا نهادن جامعه‌ای عقب مانده، خاتمه می‌یابد. داستان خمر‌های سرخ کامبوج، نمونه‌ای ترسناک از تاریخ حاکمیت توتالیتر است. برخی از تحلیل گران، ممانعت از گرایش پذیری جوامع انقلابی ضد استعمار و استثمار در دام توتالیتر را، گرایش آن‌ها به استفاده از دو بازوی جمهوریت و احیاگری تمدنی می‌بینند. یعنی امتزاج سه گانه انقلاب، جمهوریت با حوزه‌های ارزشی و دینی. ضد استثمار بودگی و مقابله کنندگی با استعمار، فشار‌هایی را بر جامعه تحمیل می‌کند. جامعه باید با تقویت جمهوریت و گرایشات تمدنی، زمینه‌های لازم برای ارتقا خود را فراهم سازد.

به تنگهٔ هرمز نگاه کنید که زمانی مهم‌ترین تنگه ژئواستراتژیک دنیا بود، اما آن قدر کشور‌های عربی خلیج فارس را ترسانده ایم که آن‌ها حالا بیشتر نفتشان را از طریق لوله و از مسیر‌های امن دیگری منتقل می‌کنند به طوری که حالا حتی بسته شدن تنگهٔ هرمز هم تاثیر چندانی در تجارت نفتی آن‌ها نمی‌گذارد.

به راستی چرا شوروی ماهواره پیشرفته «اسپوتنیک» را ساخت اما در صنایع مصرفی، از ساخت اتومبیل عقب مانده «لادا» فراتر نرفت؟ چرا کشوری با آن همه دانشمند برنده جایزه نوبل، با آن مغز‌های علمی، و با آن همه منابع طبیعی، انسانی و مادی نمی‌توانست اتومبیلی بسازد که توان رقابت با تولیداتِ سرمایه‌داری را داشته باشد؟ جواب به نظرم ساده است: وجود اقتصاد بسته و دستوری در حکومت‌های اقتدار گرا

یادداشت محمود دولت‌آبادی به عنوان میدان‌دار عرصه روشنفکری در ستایش مقام شهید قاسم سلیمانی با واکنش‌های متفاوتی روبه‌رو بود و این سوال را ایجاد کرد که آیا دولت‌آبادی به‌عنوان یک روشنفکر باید در چنین برهه‌ای سکوت می‌کرد یا به بیان دیدگاه‌های سیاسی خود از اتفاقات کشور و منطقه می‌پرداخت.

هرگز این لحظه را فراموش نخواهم کرد. او فقط به بدنم تعرض نکرد بلکه روحم را نیز با دشنه‌ای سوراخ کرد. آن دشنه هرگز بیرون نیامد. همان‌جا ساکن و بی‌حرکت افتاده بودم و فقط گریه می‌کردم. قذافی به جادوی سیاه معتقد بود. او برای جادو و جنبل‌هایش به خون دختران باکره نیاز داشت.

مدیر نشر ثالث معتقد است این روزها که شهر با کتاب‌های قاچاق و دزدی پر شده، وظیفه ارشاد نظارت بر این است که کالا و کتاب تقلبی به دست خواننده نرسد.